در آستانه سال نو، قلبهای شکسته تنها به عشق کسانی میتپد که آنها را فراموش نمیکنند، نگاهها به مردمی است که مهر و محبت از آنها جاری است، عشق به همه خوبیها در وجودشان موج میزند و شادیها را تقسیم میکنند. اگر در گوشه و کنار شهرمان کودکانی یتیم و بیسرپرست وجود دارند که مهربانی را میجویند، در عوض کسانی هستند که دل مهربانشان تاب گریه کودکان را ندارند و بخشی از اندوخته ماهانه و یا سالانه خود را به صندوقهای مهربانی میریزند تا دل کودکان غمگین بهاری شود.
بهار میآید تا زنده شوی برای از نو سرودن. برای خط زدن فاصلهها و به یاد آوردن احساسها.
بهار میآید تا جان بگیری با عاطفه بارانی مادی و معنوی. بهار میآید تا حس کودکان را درک کنی و درد درمندان را لمس. بهار میآید تا با حضور بخشندهات راهی بهشت شوی همان گونه که رسول خدا صلی الله علیه و آله میفرماید: بخشندگی یکی از درختان بهشت است که شاخههای آن در دنیا آویخته است هر که بخشنده باشد به یکی از شاخههای آن آویزان شده و آن شاخه او را به طرف بهشت میکشاند. نیکی و نیکوکاری، امری پسندیده و ستودنی است و هیچ کس در ارزش و اهمیت آن تردیدی ندارد، با این همه بسیاری از مردم گمان میکنند که نیکی کردن کاری دشوار است که از عهده آنها بر نمیآید.
احسان به عنوان فضیلت انسانی و عبادتی بزرگ، همواره از سوی بشر مورد توجه و تشویق بوده است. حتی بسیاری از مردمان با آنکه خود را اهل احسان نمیشمارند، به اهل آن احترام ویژهای میگذارند و نیکوکاران، از سوی همه بشر، مورد توجه و ستایش هستند.
در جامعه اسلامی و در مکتب شریف اسلام، همه مردم، اعضای یک خانوادهاند که از منبع فیض الهی به وجود رسیدهاند و در نهایت به سوی او بازمیگردند. جامعه همچون فضای خانوادهای است که هر شخص، عضوی از اعضای آن به شمار میآید. هر کس در این خانواده بزرگ به دیگران نیکوکارتر و دلسوزتر و در رفع نیازهای آنها مقدمتر باشد، نزد خدای بزرگ که سرپرست این خانواده است، محبوبتر و روسفیدتر است و عاقبتی بهتر و روشنتر خواهد داشت. امام صادق علیهالسلام میفرماید: خداوند بزرگ فرموده است: مردم خانواده من هستند پس محبوبترین آنها نزد من، کسانی هستند که به مردم مهربانتر بوده و در تأمین نیازهایشان کوشاتر باشند.
علی جواهری نویسنده و محقق اجتماعی در گفتوگو با خبرنگار ما، میگوید: در فرهنگ اسلامی ایرانی این معنا جا افتاده است که «هر چه کنی به خود کنی؛ گر همه نیک و بد کنی » این به معنای نیکی کردن به دیگران، بیچشمداشت از آنان است، چرا که بازگشت این نیکی و احسان در نهایت به خود فرد است.
وی افزود: در آموزههای قرآنی، نگاهی برتر به این رفتار ارزشی شده و از فرازی برتر، احسان به دیگران همان احسان به خود دانسته شده است. از نظر آموزههای قرآن، شخصیت هر فردی براساس زیرساختهای فکری و بینشی شکل میگیرد که از آن به باورهای شخص یاد میشود؛ این باورها دارای خاستگاه و ریشههای هستی شناختی، انسان شناختی و مانند آن است.
این محقق اجتماعی در ادامه بیان کرد: باورها و نگرشها، اخلاق فردی را میسازد و این اخلاق و خلق و خوی فرد است که رفتارهایش را مدیریت میکند؛ بنابراین، تجلی شخصیت افراد را نخست در صفات اخلاقی و سپس در رفتارهای فردی و اجتماعی آن میتوان شناسایی کرد؛ منش و کنش هر فردی بیانگر شخصیت فرد و آینهای از آن است؛ با شناخت رفتارها و اخلاقیات و روحیات هر شخصی میتوان بینشها و نگرشهای او را دانست و به شخصیت واقعی او پی برد.
جواهری با بیان اینکه نمیتوان تأثیر و تأثر رفتار آدمی بر شخصیت فردی را نادیده گرفت، خاطرنشان کرد: بسیاری از رفتارهای ما با تکرار و عادی شدن، چنان در شخصیت ما تأثیر میگذارد و بینشها و نگرشهای ما را دگرگون میسازد که نمی توان به سادگی از کنار رفتارها گذشت.
علیرضا موسوینژاد کارشناس ارشد علوم اجتماعی در گفتوگو با خبرنگار ما، اظهار کرد: فرهنگ ایثار و فداکاری نباید محدود به روز خاصی باشد بلکه باید در تمام ایام سال مورد توجه باشد. خیرین و نیکوکاران کشورمان با پرداخت نذورات و هزینههای تحصیلی دانشآموزان نیازمند به آنها برای رشد و موفقیتشان کمک می کنند.
وی افزود: باید فرهنگ نیکوکاری و نوعدوستی در جامعه ترویج و مشارکتهای مردمی در رفع نواقض جامعه مورد توجه اساسی قرار گیرد؛ مشارکت در این جشن، تمرین درس ایثار، انفاق، کمک به همنوع و نیز انسان دوستی است که در آموزه های اسلامی به آن تأکید فراوان شده است.
موسوینژاد بیان کرد: دانشآموزان در جشن نیکوکاری با دستان مهربان خود، بذر مهربانی را در دل همکلاسیها و دانشآموزان نیازمند میکارند و آنان را در سال جدید شاد میکنند؛ برای گسترش فرهنگ نوعدوستی در کشور نیازمند به آموزش و بردن فرهنگ نوعدوستی به مدارس هستیم.
وی تأکید کرد: بیتفاوتی به مسئله فقر و نیازمندان عوارض و آسیبهای اجتماعی زیادی در پی دارد؛ ما باید ایثار و فداکاری را از شهیدان یاد بگیریم که با نثار جان خود نیکوکاری و از خود گذشتگی را به مردم آموختند؛ مسلمانان باید برای کمک به همنوع، سیره وروش پیامبر(ص) را الگو قرار دهند و از توجه به نیازمندان و فقرا غافل نشوند.
کارشناس اجتماعی با اشاره به اینکه همه باید تلاش کنیم تا نوع دوستی و شادی و نشاط را در جامعه گسترش یابد، گفت: ازمردم و مسئولان میخواهیم که با توجه به توان خود در مراسم نیکوکاری امسال مشارکت کنند و به نیازمندان با کمکهای خود یاری رسانند.
اگرچه انسانیت انسان اقتضا میکند تا هر لحظه، لحظه احسان و هر روز، روز نیکوکاری باشد؛ اما روزهای آخر اسفندماه هر سال، به عنوان روزهای احسان و نیکوکاری است تا مردم در آستانه برپایی یک نوروز جدید، عملا به یاری هم بشتابند و دستِ یکدیگر را بگیرند.